De Fuselierssabel m1897

Op een schilderij in het museum staat Luitenant-kolonel der Infanterie L.Th.J.J.F.S. van Emden afgebeeld, trots poserend in het ceremoniële tenue van het Garderegiment Prinses Irene. Hij was de regimentscommandant die dit tenue voor het nieuwe Garderegiment in ontvangst mocht nemen.

In 1948 werd dit tenue ingevoerd, naar ontwerp van Frans Smits sr. (militair stylist, 1915 - 2006). Hij ontwierp voor de inhuldiging van Koningin Juliana de nieuwe ceremoniële tenuen voor de garderegimenten Grenadiers, Jagers en Prinses Irene (toen nog geen Fuseliers). Een sabel voor het nieuwe Garderegiment Prinses Irene mocht hierbij niet ontbreken.
De zogenaamde “Fuselierssabel” is een 102 cm lange Nederlandse sabel, dat werd ingevoerd in 1897 voor de officieren van de infanterie. De sabel m1897 is daarna bij de infanterieofficieren in gebruik geweest tot het begin van de Tweede Wereldoorlog. Momenteel wordt de sabel m1897 alleen nog gedragen bij het ceremoniële tenue van het Garderegiment Fuseliers Prinses Irene (GFPI). Hoewel het van oorsprong een officierssabel betreft, mag een sabel tegenwoordig ook worden gedragen door een adjudant-onderofficier. Bij het ceremoniële tenue van het GFPI wordt de sabel, naast de officieren ook gedragen door de regimentsadjudant - tevens - vaandeldrager.

 

Het olieverfschilderij van Luitenant-kolonel der Infanterie Van Emden
Het olieverfschilderij van Luitenant-kolonel der Infanterie Van Emden
Detals van de Fuselierssabel
Detals van de Fuselierssabel

Bandsjerp

Een Nederlandse officier draagt een sabel normaliter in combinatie met een oranje bandsjerp en witte handschoenen. Een oranje bandsjerp op een rood uniform is echter geen fraai gezicht en daarom werd, door de ontwerper Frans Smits, de oranje bandsjerp bij het ceremonieel tenue van het GFPI voorzien van goudgalon langs de randen om dit effect te maskeren. De regimentsadjudant GFPI draagt de sabel in combinatie met een witte koppel.

 

De Fuselierssabel als eresabel

Op zaterdag 5 november 2011 waren de toenmalige Regimentscommandant - Luitenant-kolonel der Fuseliers Henk de Boer - en een delegatie van Oud-strijders van de Koninklijke Nederlandse Brigade Prinses Irene zoals elk jaar vertegenwoordigd in Wolverhampton bij de herdenking van de brigadeleden die tussen 1941 en 1945 zijn overleden. De plaatselijke afdeling van het Royal British Legion organiseert elk jaar op de zaterdag voor Remembrance Day een herdenking op het Jeffcock Road Cemetery in Wolverhampton. Dit jaar brachten wij de eresabel mee, dat bij de viering van onze 70ste verjaardag in mei, aan de burgemeester van Wolverhampton was aangeboden. Hierna ging de deputatie ook naar Congleton want ook de eresabel voor de burgemeester van Congleton moest nog bij hem worden gebracht.

De commandanten van de Garderegimenten op het binnenhof
De commandanten van de Garderegimenten op het binnenhof

Kenmerken m1897

De sabel is voorzien van één scherpe kant. De sabel is verhoudingsgewijs met andere sabels (zoals de wandelsabel KL m1912) erg recht en relatief kort. De korf van de sabel m1897 is versierd met bloemmotieven, de handgreep is gemaakt van eboniet en de schede is voorzien van twee draagringen, waarmee de sabel door middel van een bijbehorende koppel wordt bevestigd onder de uniformjas. De sabel kan daardoor bij een ceremonie zowel in de hand als “op de haak” (in de schede) worden gedragen. De sabelkwast is gemaakt van zogenaamd "pletzilver" en oversponnen met circa twintig dunne bouillons. Aan de onderzijde zit een oranje zijden hart. Het draagkoord is zwart.

De Wandelsabel KL m1912 (Dutch Infantry officers sword M1912)

Dit sabel is ingevoerd in 1912 en is nog steeds in gebruik. Dit is een bijzonder veel voorkomende sabel. Vrijwel elke officier heeft er wel eentje (in bruikleen) gehad lijkt het. Ook mocht de sabel m1912 door alle legeronderdelen gedragen worden. Dus ook bij de artillerie, cavalerie en marechaussee, terwijl deze onderdelen ook de beschikking hadden over eigen sabels. Vandaar dat je ze veel ziet en er diverse varianten van dit type sabel zijn. Dit sabel heeft ook een andere sabelkwast en een ander draagkoord dan die bij het model m1897 hoort.