Majoor Mikael met USAR in Libanon
4 augustus 2020 werd de wereld opgeschrikt door de grote explosie in Beiroet, Libanon.
Deze explosie, veroorzaakt door de ontploffing van ongeveer 2750 ton opgeslagen
ammoniumnitraat richtte enorme schade aan door de hele stad en eiste minstens 190
doden en ruim 6500 gewonden.
Op verzoek van Libanon om internationale bijstand heeft de EU USAR.NL gevraagd om een
compleet reddingsteam naar Beiroet te sturen. USAR.NL (Urban Search and Rescue) is een
multidisciplinaire organisatie die ingezet kan worden bij rampen en ongevallen waarbij
mensen ingesloten of bedolven zijn.
Majoor Mikael, werkzaam bij de bataljonstaf als hoofd sectie 4, werd als logistiek specialist onder de vlag van USAR.NL in Libanon ingezet.
Hoe was de situatie ter plekke?
Toen we aankwamen was het midden in de nacht. Tevens was de noodtoestand afgekondigd door het Libanese leger en hadden zij de leiding overgenomen. We werden door hun opgevangen en begeleid naar een militaire hotel. Omdat het nacht was, was er niet heel veel te zien, anders dan omvangrijke glasschade aan veel gebouwen. ’S Ochtends bleek dat we ongeveer 5 km van de rampplek afzaten. Onze liaisons zijn direct naar het USAR Coördination Centre (UCC) gegaan en hebben daar in samenwerking met de andere landen de te doorzoeken sectoren gedeeld. Wij als USAR.NL hebben een sector in de haven, heel dicht bij de explosie locatie toegewezen gekregen. Nadat dit bekent was hebben we onze teams daar ingezet. Al snel bleek dat de ravage enorm was en dat de kans op het vinden van overlevenden vrij nihil was. Dag twee zijn de teams er met onze search honden gaan zoeken en is er nogmaals zeker gesteld dat er zich geen overlevenden onder het puin bevonden.
Wat waren jouw werkzaamheden?
Ik bekleed de functie van Senior Logistician. Tegen mijn collega’s zeg ik altijd dat ik zoiets als de S4 (logistiek) van USAR ben. Uiteindelijk is dat ook zo, samen met de andere logistiekelingen zijn we verantwoordelijk voor de logistieke ondersteuning van het team. Dat betekent onder andere het klaar zetten van het materieel, bereiden van maaltijden, opvoeren van materieel en het herstellen van defect materieel. Ook regelen we de interne en externe verplaatsingen van het team, waarbij ik specifiek ook de schakel met Defensie ben. Defensie is in de convenant verantwoordelijk voor het regelen van de strategische verplaatsing van het team.
Heb je gebruik kunnen maken van je militaire vaardigheden?
Uiteraard neem je hetgeen je als militair geleerd hebt mee in je werk bij USAR.NL. Vooral het feit dat wij gewend zijn om langere uitzendingen te draaien dan twee weken helpt mee. Daarnaast heb ik als logistiek officier best een groot netwerk binnen Defensie en met mijn achtergrond als verplaatser werkt dit erg makkelijk als je dan zaken moet doen met Defensie over het transport van het team. Ook gelet op de veiligheidssituatie in het gebied is het fijn als je militair bent, dan relativeer je zaken wat sneller en kun je bijvoorbeeld demonstraties in een beter perspectief plaatsen.
Hoeveel reactietijd was er tussen mogelijk vertrek en daadwerkelijk vertrek naar het
gebied?
Ik was dinsdagavond vroeg naar bed gegaan, waardoor ik het nieuws van de explosie niet heb meegekregen. Toen ik woensdagochtend onderweg was naar Oirschot hoorde ik op de radio van de explosie en dat minister Kaag hulp had aangeboden in de vorm van een zoek- en reddingsteam. Binnen Nederland is dat alleen USAR.NL, dus vanaf dat moment hield ik er wel rekening mee dat er een oproep kon komen. Uiteindelijk kwam die ook rond 07:30 uur, met daarbij een hou rekening met vertrek die dag. Uitsluitsel hierover kwam rond 09:00 en toen ben ik snel weer in de auto gesprongen om thuis spullen te halen en afscheid te nemen. Om 13:00 moesten we melden op de brandweerkazerne in Best. Uiteindelijk zijn we rond 20:00 uur vertrokken naar Beiroet.
Wat vond het thuisfront er van dat je naar Libanon ging?
Zij weten wat het betekent dat ik voor USAR.NL werk, hier hebben we het over gehad voor ik daar solliciteerde. Echter ook vanuit het verleden weet mijn vrouw dat we als militair soms op hele korte termijn kunnen worden ingezet. Het enige vreemde nu was, was dat onze kinderen nog vakantie hadden en ze dus ook thuis waren. Dat maakte het een beetje beladen. Papa komt thuis en heeft eigenlijk geen tijd en moet direct weer door. Uiteindelijk hebben ze maar geholpen met inpakken. Zij vonden het wel stoer dat ik daar naar toe ging, maar ze waren vooral trots. En ik op hen, ze komen er toch heel onverwacht weer alleen voor te staan.
Hoe was de samenwerking tussen het team en de lokale instanties?
Achteraf goed, in het begin waren er wat strubbelingen voelbaar. Dit heeft mede te maken dat je als hulpverlener direct aan de slag wil en iedere vorm waarin je dan wordt tegen gewerkt geeft dan frustratie. Echter gezien de situatie in het land was dit vanuit Libanees standpunt goed te verklaren waarom dingen liepen zoals ze liepen denk ik.
Wat was het effect van jullie aanwezigheid?
De mensen waarmee we in contact zijn geweest waren erg dankbaar. We hebben in die zin bereikt waar we voor zijn. Het vinden en redden van overlevenden onder het puin, of helaas in dit geval het zeker kunnen stellen dat er zich geen overlevenden onder het puin meer bevonden. Daarnaast hebben we de Nederlandse Ambassade en haar personeel goed kunnen ondersteunen. Zo hebben de teams onder andere opruim werkzaamheden verricht en hebben we een groot deel van onze uitrusting geschonken en achter gelaten voor andere hulpdiensten en hulporganisaties.
Wat is jouw ervaring daar geweest?
Voor mij was het de eerste uitzending met USAR.NL en ik ben trots dat ik deel uit mag maken van dit team. Ik heb het als leerzaam en waardevol ervaren. Wat er gebeurt is, was erg indrukwekkend, maar daarnaast heb ik vooral ook de kracht van het team gezien. Een team met allemaal vrijwilligers met hetzelfde doel, mensen redden en hulp bieden. Die drijfveer zorgt er mijn inziens voor dat mensen vanuit verschillende bloedgroepen (brandweer, politie, Defensie en GHOR) als een geoliede machine met elkaar samenwerken.
Het was een unieke ervaring!
